Cilt Bariyeri Nedir ve Cilt Bariyerini Onarmak için Ne Yapmanız Gerekir?

Cilt Bariyeri Nedir?

Hepimiz biyoloji dersinden, cildimizin (deri) vücudumuzun en büyük organı olduğunu biliyoruz. Cilt vücudumuzun bütünlüğü ve sağlığı için bizi zararlı dış etkenlerden koruyan bir örtüdür.

Cilt çok ince olmasına rağmen, birçok katmandan oluşur. En dış katmanının görevi vücudumuzun içini ve dışını ayıran bir bariyer yani koruyucu bir sınır oluşturmasıdır. Teknik olarak bu katmana stratum corneum, bu göreve de cildin bariyer fonksiyonu denir kısaca cilt bariyeri olarak bilinir.

Cilt Bariyeri Bizi Nelerden Korur?

Cilt dışarıdan gelen tüm zararlı etkilerden bizi korur. Cilt dış dünyaya karşı en iyi savunmamızdır. Bariyer fonksiyonu yani koruma görevi cildin en önemli işlevidir. Zararlı dış etkenlerden dolayı bazen bu görevi bazen tam olarak yerine getiremez. Görevini yerine getiremediğinde de cildimiz zararlı dış etkenlerden kendini koruyamaz ve çeşitli problemlerle size yardım sinyalleri gönderir.

Cilt bariyerinin bizi koruduğu zararlı dış etkiler nedir?

• Güneş ışınları: Cilt bariyeri UVA ve UVB ışınlarından vücudumuzun zarar görmesini engeller
• İklimsel koşullar: Cilt bariyeri soğuk, rüzgâr ya da kuru havanın organizmamıza zarar vermesini engeller.
• Hava Kirliliği: Cilt bariyeri tozun, kirliliğin, toksinlerin ve ağır metallerin vücudumuza girişini engeller.
• Alerjenler: Cilt bariyeri polen ve mite gibi alerjenlerin vücuda girişini engellerler
• Mikroorganizmalar: Cilt bariyeri bakteri, virüs ve mantar gibi hastalık yapıcı mikroorganizmalar, cilt tarafından daha derinlere inmeden durdurulurlar.
• Ortam iklimlendirici araçlar: Cilt bariyeri kalorifer ve klimanın yarattığı yapay iklimsel etkilerden bizi korurlar.
• Cilde uygulanan yanlış bakımlar ve makyaj ürünleri: Yanlış cilt ya da makyaj ürünlerinin ciltte yarattığı tahribatı cilt bariyeri engellerler.

Cilt Bariyeri Nasıl Zarar Görür?

Cilt bariyeri yukarıda bahsettiğimiz zararlı dış etkilere devamlı ya da yüksek miktarda ya da uzun süre maruz kaldığında zayıflamaya başlar. Aşırı zararlı dış etkiyle başa çıkmakta zorlanan cilt zamanla üzerindeki koruyucu tabaka olan sebum üretmekte zorlanır, sebumu az olan cilt dokusu su dışarı kaçırmaya başlar ve bu da nemsizliğe sebep olur. Öncelikle sebumun cilt tarafından üretilmesi ve cilde sunumundaki azalma ile nemsizlik ve sertlik baş gösterir.

Cilt Bariyerinizin Zarar Gördüğünü Nasıl Anlarsınız?

Cildinizde gözlemlediğiniz normal dışı her durum cilt bariyerinizin zarar gördüğünün bir işareti olabilir. İlk önce nemsizlik, gerginlik ve kuruluk ile başlayan bu işaretler, zamanla kaşıntı, kızarıklık, cilt tonu eşitsizlikleri, aşırı yağlanma, akne, lekeler, kılcal damar görünümünün artışı, yaraların geç iyileşmesi ve koyu izler bırakması, erken yaşlanma belirtileri, cilt elastikiyetinde azalma ve alerjik reaksiyonlarla kendini gösterir.

Zarar Görmüş Cilt Bariyerinizi Onarabilir misiniz?

İyi haber şu ki, ne kadar zarar görürse görsün, zarar görmüş cilt bariyerinizi onarabilirsiniz. Cildinize zaman tanımanız ve bu konuda istikrarlı olmanız gerekir. Yaşam tarzı değişiklikleri ve cilt bakım rutininizin tekrardan yapılandırılması gerekebilir.

Cilt Bariyerim Neden Zarar Görmüş Olabilir?

Cilt bariyerinize zarar veren kök nedeni bulmak her zaman harika bir başlangıçtır. Yaşam tarzınız ve kullandığınız temizlik ve bakım ürünlerini gözden geçirerek, cilt bariyerinin onarım sürecini bütünsel olarak ele almak her zaman daha hızlı ve daha etkin sonuç verir. Sadece tek bir ürün, bu sorunu çözmek için yeterli olmayabilir.  Yukarıda bahsettiğimiz zararlı dış tehditlerden korunup korunmadığınızı kontrol etmek de önemlidir. Misal güneş koruyucu kullanmamak cildin bariyer fonksiyonunu zayıflatması yanında başlı başına birçok cilt sorununa sebep olabilir.

Cilt Bariyerinizi Nasıl Onarırsınız?

Cildinizde nemsizlik, gerginlik ve kuruluk, kaşıntı, kızarıklık, cilt tonu eşitsizlikleri, aşırı yağlanma, akne, lekeler, kılcal damar görünümünün artışı, yaraların geç iyileşmesi ve koyu izler bırakması, erken yaşlanma belirtileri, cilt elastikiyetinde azalma ve alerjik reaksiyonlar gibi işaretlerden bir ya da birkaçını cildinizde gözlemliyorsanız bazı önlemler almanın zamanı gelmiş demektir.

Cilt bariyerinizi onarmak için adım adım izlemeniz gereken örnek bir yol haritası aşağıdaki gibi olabilir.

• Güneşten Korunun: Güneş koruyucu kullanmıyorsanız cilt bakımınıza mutlaka en az 30 koruma faktörlü, geniş sprektrumlu bir güneş koruyucu eklemek yapılacak ilk adımdır.
• Cilt bakımınızı sadeleştirin: Çok fazla çeşitli ürün kullanıyorsanız ürün miktarını sadeleştirip; cilt bariyerini onaran, az ama öz ürünle cilt bakımına devam etmeniz gerekir. İlk etapta ihtiyacınız olan ürünler temizlik, tonik ve nemlendiricidir. Eğer aşırı kuruluk yaşıyorsanız rutine bir de balm (merhem tarzı yağlı yoğun krem) ekleyebilirsiniz.
• Yüz temizleme alışkanlıklarınızı gözden geçirin: Yüz temizlemeyi günde bir defa akşamları yapın. Sabun gibi cilt pH’ına uygun olmayan, jel ve köpükler gibi cildin koruyucu yağ örtüsü sebumu soyan ve kaldıran cilt temizleyicilerini bırakın. Yerine nazik temizleme yapan, cildin sebum örtüsü ile dost temizleyiciler kullanın.
• Peeling ve exfoliasyona bir dönem ara verin: Peeling ve exfoliasyon sağlıklı cilt için vazgeçilmezdir. Ancak cilt bariyeri hasar görmüş kişilerde tahriş ve irritasyona sebep olabilir. En az 6 altı hafta partiküllü cilt peelinglerine ve AHA-BHA asitleri içeren serumlara ara vermeniz onarım sürecinize büyük destek sağlayacaktır.
• Cildi ani ve şiddetli soyacak tüm yöntemlerden kaçının: Ciltteki istenmeyen tüylerden kurtulmak için kullanılan ağda bantları, siyah nokta bantları ve yüze sürüldüğünden donup soyularak çıkan cilt bakım maskelerini bırakın. Bu tarz ürünlerde cildin üzerinde cilt bariyerine en büyük desteği sağlayan sebumu kontrolsüzce cilt yüzeyinden uzaklaştırdığı için onarım sürecini olumsuz etkiler.
• Cilt bariyerine destek olan bir nemlendirici kullanarak, nemlendirme sıklığınızı arttırın: Market raflarındaki ucuz ve kolay ulaşılabilir nemlendiricilere aldanmayın. Sizin için zararlı olmasalar da cildi geçici olarak yumuşatmaktan başka hiçbir faydaları olmayan bu nemlendiriciler zaman kaybetmenize sebep olurlar. Cilt bariyerini destekleyen içerikler barındıran nemlendiriciler ile hem cildinizi nemlendirir hem de cilt bariyerinizin onarımına katkıda bulunursunuz.
• Cilt pH’ına uygun ürünler kullanın: Cilt bariyerini onarmanın en önemli adımlarından biri sağlıklı ve istikrarlı bir cilt pH’ı dır. Cildin pH’ının sabit değerde kalması cilt bariyerinin onarımı için çok önemlidir, zira cilt bu asitlik değerini sağlayarak, üzerinde patojen mikroorganizmaların yerleşmesine olanak tanımaz.

 pH cildin asitlik derecesini gösteren bir ölçü birimidir. pH rakamı küçüldükçe asitlik artar, büyüdükçe azalır. Suyun pH’ı 7 dir ve buna nötr denir, yani asidik değildir. pH’ı 7’nin altına düşen her şey asit tarafa doğru kaymaya başlar. Cildin doğal ve sağlıklı pH’ı 5 olarak kabul edilir yani biraz asidiktir. Sabunların pH’ı 9 dur yani cildin pH’ı ile uyumsuzdur. Profesyonel salonlarda ya da dermatologların uyguladığı soyma işlemi yapan solüsyonların da pH’ı 3 civarındadır. Limon, sirke gibi ev yapımı ürünlerde kullandığınız ürünlerin pH’ları 2,5-3 civarındadır. pH’ı cildiniz ile uyumlu ürünler seçmek bu açıdan çok önemlidir.

• Makyaja bir süre ara verin: İmkânınız varsa özellikle ten makyajına (fondöten, pudra, primer, allık vb.) ara vermeniz, cildinizin kendini onarım sürecine ona destek olacaktır. Makyaj malzemelerindeki silikonlar, pigmentler ve koku verici içerikler cilt bariyerinin onarım sürecini yavaşlatabilir.

Cilt Bariyerimi Ne Kadar Zamanda Onarırım?

Cilt bariyerinin onarımı dört ile sekiz hafta arasında sürer. Ayrıca cilt bariyerinizin bir daha zarar görmemesi için cilt bakımınızı yaşam boyu bilinçli bir şekilde sürdürmeniz sizin yararınıza olacaktır.

Cildinize zaman tanımanız ve bu konuda istikrarlı olmanız gerekir. Cilt bariyeriniz bir günde zarar görmediği için çok hızlı bir iyileşme beklememeniz en doğrusudur. Doğru bakımları uygulayıp istikrarlı olduğunuzda cildiniz mutlaka sizi mutlu edecek cevapları verecektir.

Cilt Bariyerimi Onarmak için Nasıl bir Cilt Bakım Rutinim Olmalı?

Temel cilt bakımına dönerek mutlaka yüksek faktörlü bir güneş koruyucu ilk etapta yeterlidir.

1-Temizleme: Jel ve köpük gibi cildin kıymetli sebum tabakasını soyan; sabun gibi cildin pH’ına dost olmayan cilt temizleme ürünlerini mutlaka bırakın. Yerine cildin mevcut sebumunu kaldırmadan, hatta mümkünse ona destek olacak, nazik temizleyicilerle günde bir defa cilt temizliğinizi yapabilirsiniz. Yağ bazlı temizleyiciler bu adımda önerdiğimiz temizleyici tipidir.

Temizleyicide dikkat etmeniz gereken içerikler: Bitkisel yağlar, E vitamini, Nazik yüzey aktif maddeler, doğal renginde ve parfümsüz olması.

2-Tonik: Hava kirliliği cildin savaştığı en büyük dış etkenlerden biridir. Toksinlerin yarattığı oksidatif stresi önlemesi açısından tonik günlük cilt bakımında metabolik temizleyici görevini görür.

Tonikte dikkat etmeniz gereken içerikler: Çiçek suları, Gliserin, Hyaluronik Asit, B3 Vitamini (niasinamide), B5 Vitamini (pantenol) gibi içerikler cilt bariyerinizin onarımına katkıda bulunur. Alkol, parfüm, renklendirici bulunmaması gerekir.

3-Nemlendirici: Bu dönemde nemlendirici büyük önem taşır, nemlendiricinizin ayrıca onarıcı özellikte olması çok önemlidir. Güzellik marketlerinin raflarındaki birçok ürün onarım sağlayamaz.

Nemlendiricide dikkat etmeniz gereken içerikler: Doğal yağlar, Hyaluronik Asit, B3 Vitamini (niasinamide), B5 Vitamini (pantenol), Gliserin, Seramid, Üre, Aloe, Kaplan Otu, Aynısefa, Sarı Kantaron gibi içerikler cilt bariyerinizin onarımına katkıda bulunur. Alkol, parfüm, renklendirici bulunmaması gerekir.

4-Balm: Çok kuru ciltlerde ya da cildinizin aşırı kuruduğu dönemlerde nemi hapsetmesi için yağ oranı yüksek balmlar(merhemler) kullanmanız cildinizin suyu kendi bünyesinde tutmasına destek olur.

Balmda dikkat etmeniz gereken içerikler: Doğal yağlar, E vitamini ve doğal mumlar (balmumu, kandelila mumu vb.) gibi içerikler cilt bariyerinizin onarımına katkıda bulunur. Parfüm ve renklendirici bulunmaması gerekir.

5-Güneş Koruyucu: Koruyucu önlemlerin en önemlisi güneşten korunmaktır. Güneş cilt bariyerine yüksek ölçüde zarar verir. Koruma faktörü en az otuz olan (daha yükseği her zaman daha iyidir) güneş koruyucunuzu her gün, dört mevsim dışarı çıkarken uygulamanız gerekir. Güneş koruyucunun ayrıca geniş spektrumlu filtreler içermesi de sizi tüm zararlı güneş ışınlarından korur.

Kullandığınız diğer tüm ürünlere cilt bariyeri onarım sürecinde bir süre ara vermenizi öneririz. Cilt bariyeriniz eski sağlıklı haline döndüğünde her seferinde tek bir cilt problemini önceliklendirerek serum kullanımına başlayabilirsiniz.

Sağlıkla ışıldayan güzel bir cilde kavuşmanın sırrı, cilt ve cilt bakımı hakkında doğru bilgi, doğru ürünlerle, istikrarlı cilt bakımından geçer.

Cilt bariyeri ile daha fazla sorunuz varsa bize Instagram’dan (@evolvy.skincare) ya da email ile (info@evolvy.co) ulaşıp, sorularınızı iletebilirsiniz.

  Evolvy Ekibi adına Eczacı Evrim Damar Konuk